![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/1-3-1024x574.png)
ОСНОВИ НА ИСХРАНАТА – ЈАГЛЕХИДРАТИ, МАСТИ И ПРОТЕИНИ
“Јаглехидртите се лоши за твоето тело, не ги јади!”
“Мора да внесеш ЈХ за енергија! “
“Мастите те дебелеат!”
“Сите масти се добри за тебе!”
“Само со протеин се намалува тежина!”
“Премногу протеини влијаат лошо на бубрезите!”
Кога читаш информации за тоа како да бидеш фит и здрава, можам да гарантирам дека во одреден момент си прочитала некоја од горенаведените изјави. Не е ни чудо што многумина од нас остануваат збунети и се чувствуваат беспомошни за тоа што можеме да направиме за да изгледаме и да се чувствуваме најдобро!
Сакам да помогнам да се расчистат некои од најчестите заблуди околу основите на исхраната и да ве вооружам со информациите потребни за да донесете добри одлуки за исхраната во иднина!
Ајде да почнеме.
Јаглехидрати или ЈХ скратено
![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/2-2-1024x574.png)
Зборот „јаглехидрати“ за жал се смета за „лош збор“ од толку многу луѓе, благодарение на трендот за избегнување јх во изминатата деценија! Она што некои луѓе можеби не го сфаќаат е дека постојат различни категории јх и тие имаат многу различни ефекти врз телото. Еве ги различните категории, заедно со примери и колку често треба да се консумираат:
ЈХ богати со влакна:
![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/3-2-1024x574.png)
Јадете ги толку често колку што сакате во големи количини, најмалку 3-4 порции дневно. Дел од нив се: спанаќ, брокула, аспарагус, блитва, зелка, целер, шеќерен грашок, кељ. Порција од влакнести јаглехидрати обично е 1 чаша додека порција од другиот зеленчук е обично ½ чаша. Имајте на ум дека ако премногу брзо ја зголемите содржината на влакнест зеленчук, може да почувствувате некои дигестивни проблеми. Упс, хехе.
ЈХ со значително ниво на шеќер:
![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/4-2-1024x574.png)
Јадете една до две порции од овие дневно, бидејќи тие имаат тенденција да имаат повеќе шеќер по порција од останатите јаглехидрати. Некои примери вклучуваат: сите видови бобинки, јаболка, портокали, грејпфрут, моркови, цвекло, цреши и праски. Обидете се да јадете барем малку протеини и масти заедно со овие јаглехидрати за да го одржите шеќерот во крвта убав и стабилен. Порција од овие видови јаглехидрати обично е половина до три четвртини чаша.
ЈХ со скроб:
![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/5-2-1024x574.png)
Јадете една до две порции од овие два до три пати неделно (по вежбање со тегови или интензивни тренинзи) за да помогнете во надополнување на мускулниот гликоген. Некои примери вклучуваат: ориз, овес, сите видови компири и киноа. Порција од овие јаглехидрати обично се препорачува околу една чаша.
Процесирани ЈХ:
![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/6-2-1024x574.png)
Овие не се дел од здравата исхрана и треба да бидат вклучени само како повремено частење. Примерите вклучуваат: колачи, бонбони, крофни, колачиња, сладолед и безалкохолни пијалоци.
Како што можете да видите, не сите јаглехидрати се создадени еднакви. Следете ги советите погоре и ќе бидете на вистинскиот пат да изгледате добро и да се чувствувате најдобро!
МАСТИ
![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/7-1-1024x574.png)
Митови околу конзумирањето на масти во исхраната може да бидат некои од најраспространетите митови во заедницата за здравје и фитнес. Со години маснотиите во исхраната беа стигматизирано и сите, од доктори до нутриционисти ни велеа дека тоа ќе не дебелее. За тоа време, маснотиите всушност беа отстранети од храната што вообичаено ја консумираме и се замени со шеќер за да има добар вкус. Што се случи? Станавме подебели и понездрави. Упс!
Еве само неколку од позитивните ефекти на исхраната богата со добри масти: намалено масно ткиво, намалена желба за шеќер, намалено воспаление, зголемена способност за лекување, постабилен шеќер во крвта, намалени нивоа на лошиот холестерол (LDL), зголемен добар холестерол ( HDL), зголемена апсорпција на одредени витамини и зголемено производство на хормони кои го зголемуваат расположението во телото.
Извори на здрави масти:
![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/8-1-1024x574.png)
Консумирајте порција од овие со секој оброк или ужина секој ден. Како на пример: маслиново масло, путер, кокосово масло, авокадо, бадеми/путер од бадеми, цели јајца, ореви, пекани, индиски ореви, масна риба и говедско месо. Порција од овие извори на маснотии е помеѓу 10-15 грама маснотии и внимавајте во која количина ја консумирате.
Извори на нездрави масти:
![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/9-1-1024x574.png)
Консумирајте ги што е можно поретко и во мали количини. Како на пример: брза пржена храна, масовно произведени колачи/пецива, повеќето растителни масла (пченка, соја, памучно семе, канола, шафран) и сите хидрогенизирани масла.
Како што можете да видите, повеќето здрави или „добри“ извори на маснотии се природни и минимално обработени, додека повеќето нездрави или „лоши“ извори на масти се високо преработени и/или рафинирани. Држете се до здравите масти и вашето тело ќе ви се заблагодари со подобро расположение, помал струк и подобрен имунолошки систем.
ПРОТЕИН:
За разлика од јаглехидратите и мастите, протеинот нема толку лоша репутација. Секако дека има дебати за тоа колку и какви видови да се консумираат, но генерално, повеќето експерти се согласуваат дека протеинот е добра работа и дека треба редовно да го јадеме. Во комбинација со права исхрана може да помогне во намалувањето на телесните масти, да го зголеми тонирањето на мускулите и да ве одржува сити подолго.
![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/10-1-1024x574.png)
Некои примери на добри извори на протеини вклучуваат: говедско месо, мисирка, пилешко, јајца, лосос, , бакалар, рак, туна, ракчиња, бизон, свинско месо, јагнешко месо, елен, грчки јогурт и урда.
![](https://peacharmy.b-cdn.net/wp-content/uploads/2023/06/11-1-1024x574.png)
Иако горенаведените насоки може да изгледаат како многу протеини, мора да запомните дека колку е повисоко нивото на вашата активност, толку повеќе калории треба да консумирате генерално и толку повеќе протеини ќе ви требаат за да помогнете во поправка на мускулите после тренинг.